رم تلفن همراه چیست و چه زمانی به رم بیشتری نیاز دارید؟

تلفن شما برای فعالیت کردن نیاز به رم داره، اما اینکه چرا نیاز به رم داره و چه مقدار رم باید تهیه کنید رو در این مقاله متوجه خواهید شد.

طوری که از شواهد معلومه Vivo میخواد تلفن همراهی با 10 گیگابایت رم عرضه کنه. این مقدار تقریبا به اندازه ی اکثر لپ تاپ گیمینگ هست و البته 6 گیگابایت از استاندارد های تلفن همراه نیز جلوتره!

الان بسیاری از مردم به این فکر فرو رفتن که چرا یه تلفن همراه باید به این مقدار از رم نیاز داشته باشه و آیا باید تلفن هاشون که دارای 4 گیگابایت رم هستن رو تعویض کنن یا خیر. البته این اولین بار نیست که شاهد عرضه ی تلفن هایی با مقادیر عجیبی رم هستیم. OnePlus 5T درون خودش 8 گیگ رم داره و امروزه بسیاری از تلفن های همراه نیز از 6 گیگابایت رم بهره میبرن. خب بیاید بررسی کنیم و ببینیم که رم چیه، تلفن همراه شما چطوری از اون استفاده میکنه و چرا یک تلفن همراه باید با رمی حدود 2.5 برابر رقبا عرضه بشه.

رم چیست؟

رم (حافظه ی دسترسی تصادفی) یک نوع حافظه ی دیجیتال برای ذخیره ی کوتاه مدتِ اطلاعاته. کامپیوترها (بله درسته، تلفن همراه شما نیز نوعی کامپیوتر محسوب میشه) از رم به عنوان بخشی برای نگه داری اطلاعاتِ اپلیکیشن ها (به همراهِ پردازنده و کرنلِ سیستم عامل) هایِ فعال استفاده میکنه. خب چرا این اطلاعات رو در این بخش ذخیره میکنه؟ چون رم زمان خواندن و نوشتن خیلی سریع عمل میکنه. حتی سریع ترین هارد ها نیز از رم کندتر عمل میکنن و با اینکه پردازنده ی شما از حافظه ی cache در درون خودش برخورداره تا محاسبات رو انجام بده، این مقدار از حافظه خیلی کوچیکه و برای کار های مهم تر به کار نمیاد. برای مثال Snapdragon 835 درای 2 مگابایت حافظه ی cache برای هسته هایی با کارایی بالا و 1 مگابایت cache برای هسته هایی با کارایی پایینه. این مقدار خیلی کمه و فقط برای انجام اعمالی که باید در لحظه انجام بشن مناسبه و زمانی که بخواید چیزی رو برای استفاده در آینده نگه داری کنید باید به دنبال حافظه ی دیگری بگردید. کرنل سیستم عامل مثلِ یک پلیس ترافیک برای اعمالی که باید توسط سخت افزار تلفن همراه شما استفاده بشن عمل میکنه. زمانی که یک بازی یا هر نرم افزاری بخواد یک صفحه ی جدید ایجاد کنه اطلاعات مربوطه به رم میرن، در این قسمت سیستم عامل میتونه این اطلاعات رو آنالیز کنه و به CPU و GPU این اجازه رو بده که فرآیند های پردازشی لازم رو بر این اطلاعات اعمال کنن و سپس این اطلاعات به صفحه نمایش فرستاده میشن. بنابراین نقاط رنگی مناسب در مکان های مناسب از صفحه پدیدار خواهند شد.

“فرآیندِ خواندن و نوشتن در رم به سرعت هرچه تمام تر انجام میشه”

خب همه اینا خیلی سخت به نظر میرسه که البته واقعا سخت هم هست! اما شما کافیه 3 نکته ی اساسی در رابطه با رم رو درک کنید. رم مکانی برای نگه داری اطلاعات در کوتاه مدته، و اطلاعات ذخیره شده در رم میتونن خیلی سریع مورد استفاده قرار بگیرن. همچنین اطلاعات موجود در رم زمانی که سیستم عامل رو خاموش کنید پاک خواهند شد. بخشی از رم موجود در تلفن همراه شما بلافاصله پس از روشن شدنِ دستگاه مورد استفاده قرار میگیره و هیچ نرم افزار یا حتی سیستم عاملی نمیتونه از این بخش از رم استفاده کنه. این قانون تقریبا برای هر کامپیوتری صادقه، یعنی (تقریبا) همه اون ها رم دارن و از این بخش از رم به روش یکسانی استفاده میکنن.

نحوه استفاده گوشی از رم

رم در تلفن بیشتر به عنوان مکانی برای ذخیره اطلاعات برنامه های در حال اجرا استفاده میشه. در ساده ترین حالت، مقادیر بیشتر رم به شما اجازه میده که برنامه های بیشتری رو در پس زمینه باز کنید بدون اینکه از کند شدن دستگاه عذاب بکشید. اما مثل همه ی قوانینی که در دنیا وجود داره قضیه به این سادگی نیست. رم موجود در تلفن همراه شما در واقع قبل از اینکه اندروید بارگذاری شده و شروع به فعالیت کنه، مورد استفاده قرار میگیره. ما در اینجا قصد نداریم در مورد مدیریت ِفانتزیِ سطح ِپایین یا چیزهایی مانند compcache صحبت کنیم، اما اساساً این روشیه که تلفن شما از رم ِدرونش استفاده می کنه.

– فضایِ کرنل: گوشی اندرویدی یا تبلت اندرویدی  شما بر اساسِ کرنلِ لینوکس کار میکنه. کرنل در نوع خاصی از فایل فشرده ذخیره میشه که در طولِ توالی روشن شدنِ دستگاه، مستقیماً درون RAM استخراج میشه. این حافظه یِ رزرو شده توسط کرنل، درایورها و ماژول‌های کرنل رو نگه داری میکنه که این عمل به نوبه ی خودش سخت‌افزار و فضای کافی را برای کش کردن داده‌ها به داخل کرنل و یا خارج کردن این داده ها از کرنل رو فراهم میکنه.

– یک RAMdisk برای فایل های مجازی: بسیاری از پوشه ها و فایل های موجود در درخت ِحافظه ی سیستم واقعی نیستن! در واقع این ها شبه فایل هایی هستن که در هنگام بوت نوشته میشن و چیزهایی مثلِ سطح باتری و داده های مربوط به سرعت پردازنده رو در خودشون نگه میدارن. در اندروید، whole /proc directory یکی از این سیستم‌های شبه فایل محسوب میشه. پس این فایل ها نیز مقداری رم رو اشغال میکنن تا جایی برای زندگی داشته باشن.

– رادیوهای شبکه (Network radios): اطلاعات مربوط به تنظیماتِ IMEI و رادیو درNVRAM (حافظه ی غیر فرار که با خاموش کردنِ تلفن پاک نمیشه) ذخیره میشه، اما در اولین روشن کردن تلفن همراه این اطلاعات همراه با نرم افزار مورد نیاز برای پشتیبانی از مودم به RAM منتقل میشن. خب پس فضایی از رم نیز برای نگه داری از این اطلاعات اشغال میشه.

– پردازنده گرافیکی: آداپتور گرافیکی تلفن همراه برای کار کردن به حافظه نیاز داره و به این حافظه VRAM میگن. گوشی هایِ ما از پردازنده های گرافیکی یکپارچه استفاده می کننن پس از VRAM مستقل برخوردار نیستن. درنهایت مقداری رم نیز به این منظور اشغال شده.

زمانی که این قسمت از رم اشغال شد و تلفن همراه شما پس از روشن شدن شروع به انجام وظیفه کرد، مقدار رم ِباقی مانده همون چیزیه که دستگاه برای اجرا کردن نرم افزار ها به کار میگیره. البته بهتره بدونید که بخشی از همین رم نیز برای اعمالی که باید سریع اتفاق بیوفتن (مانند عملکرد های سطح پایین و housekeeping) اشغال میشه اما این روش متفاوت از روش های قبلیه و از طریق تنظیمات “minfree” اتفاق میوفته. در واقع این ها تنظیماتِ مبتنی بر نرم افزاری هستن که سازندگان و کد نویسانِ تلفن همراه شما ایجاد کردن و با این روش مقداری حداقلی از رم رو آزاد نگه میدارن ( به همین علت به اون minfree میگن) تا عملکرد های سطح پایین در زمان مورد نیاز به سرعت انجام بشن و نیازی به حذف نرم افزار ها از رم نباشه (که در این صورت فرآیند طولانی میشه).

تمام توضیحاتی که در بالا دادیم باعث میشه که رمِ کلی دستگاه با مقداری رمی که در دسترس شماست متفاوت باشه. فکر نکنید که سازندگان به شما دروغ گفتن، برای مثال اون 8گیگ رم واقعا در دستگاه شما وجود داره اما خب مقداری از اون (که معمولا حدود 1گیگه) برای فرآیند های بالا صرف میشه.

رم استفاده نشده در واقع رم هدر رفته است

ممکنه این جمله رو در رابطه با اندروید و مدیریت حافظه شنیده باشید. در واقع این جمله در رابطه با لینوکس صدق میکنه و اندروید نیز سیستمِ عاملِ مبتنی بر کرنلِ لینوکس هست، دقیقا مثلِ Ubuntu. این توصیف به این معنیه که اندروید به گونه‌ای ساخته شده که رم رو در سریع ترین زمانِ ممکن پر از برنامه‌ها و داده‌های مرتبط کنه و همچنان اون رو پر نگه داره، و از این مقدار رم تنها مقادیری رو برای minfree کنار بگذاره تا بتونه وظایف housekeeping رو اجرا کنه.

خب این روش با روشی که ویندوز طبق اون عمل میکنه متفاوته. در واقع ویندوز رم رو برای نرم افزاری که بهش نیاز داره آزاد میکنه. لینوکس تا زمانی که به حافظه در جایِ دیگری نیاز نداشته باشه، نرم افزار رو درون رم نگه داری میکنه. البته این موضوع به تظیمات minfree که توسط سازندگانِ تلفن همراهِ شما ایجاد شدن نیز بستگی داره. نرم افزار ها و پردازش های مربوط به اون ها بر اساس نوع و نحوه ی عملکرد و همچنین آخرین زمانی که بر روی صفحه ظاهر شدن از یک الویت بندی برخوردار میشن. زمانی که شما یک نرم افزار جدید باز میکنید، نرم افزاری که از اولویت بندی پایین تری برخورداره بسته میشه بنابراین رم ِمورد نیاز نرم افزار مربوطه فراهم میشه.

“اندروید مثل ویندوز 10 نیست و هر کدام از این ها روش های متفاوتی رو در پیش میگیرن”

زمانی که در حال استفاده از تلفن همراه هستید، از بعضی از نرم افزار ها بیشتر از بقیه بهره میگیرید. این نرم افزار ها در رم باقی خواهند ماند و در زمان نیاز دوباره به سرعت بارگیری میشن. اگر غیر از اینصورت بود، یعنی این نرم افزار ها در رم باقی نمیموندن، برای بارگیری هرکدام از این ها باید زمان بیشتری منتظر میموندید و همچنین باتری بیشتری نیز میشد.

این گفته ها در رابطه با اندروید یا iOS صادقه اما ویندوز و کروم بوک (که مانند اندروید یک سیستم عاملِ مبتنی بر کرنلِ لینوکسه اما از zcache و sandboxing در یک طرح مدیریتِ RAM بسیار سفارشی شده استفاده می کنه) به روش متفاوتی عمل میکنن.

داشتن رم بیشتر در گوشی چه کمکی به من می کند؟

خب شما همین الانش هم پاسخ کوتاه این سوال رو میدونید- رم زیاد باعث میشه که برنامه هایِ بیشتری رو در پس زمینه اجرا کنید.

8 یا 10 گیگابایت رم برای یک گوشی اندرویدِ معمول مقدار خیلی زیادیه. تلفن‌هایی مانند Nexus یا Android One/Android Go می‌تونن با 1.5 تا 2 گیگابایت رم آزاد پس از فرآیند ِراه‌اندازی تلفن به کارشون ادامه بدن. گلکسی اس8 نیز همینطوره اما تنظیمات minfree در این دستگاه طوری برقرار شده که باعث میشه home app (رابط کاربری) دائما باز بمونه، بنابراین مقداری از رمِ کنارگذاشته شده نیز استفاده میشه. رابط کاربری سامسونگ به منابع بیشتری نیاز داره که خب سامسونگ با شروع این فرآیند از گلکسی اس6 در این بخش خیلی هوشمندانه عمل کرده چرا که بسیاری از لگ های موجود در صفحه ی home رو برطرف کرده. دمت گرم سامسونگ!

خب با این اوصاف متوجه میشیم که تلفن همراهی مثلِ گلکسی اس 8 نیاز به رم بیشتری داره. چون تقریبا هر تلفن همراهی با رم 4 گیگ ارائه میشه، در این بخش تفاوت چندانی وجود نداره فقط تلفن همراه Nexus تا حدودی از رم بیشتری برخورداره و به این دلیل که رابط کاربری اون از رم زیادی استفاده نمیکنه، میتونه یک یا دو نرم افزار بیشتر اجرا کنه. به همین علت سامسونگ ، ال جی و HTC راه کار هایی ارائه کردن تا فرآیند های درحال اجرایی که خارج از تنظیمات minfree هستن رو از بین ببرن، با این راهکار زمانی که میخواید نرم افزاری که در رمِ دستگاه قرار نداره رو باز کنید، سیستم عامل تا حدودی سریع تر عمل میکنه.

اگر بخواید یک قدم جلوتر بگذارید و کارهایی مانند تنظیمات دسکتاپ ِ سامسونگ DeX رو انجام بدید، داشتن رم بیشتر میتونه یک مزیت بزرگ باشه. به عنوان مثال DeX در این حالت میتونه قبل از اجرا شدنِ VRAM مقدار رم بیشتری برای خودش برداره و در این حالت سایر برنامه ها و پردازش های مربوط به آن ها بدون مشکل به کارشون ادامه میدن. همچنین زمانی که میخواید برای تلفن های همراهی که از رم بالایی برخوردارن، نرم افزار بسازید، دست بازتری برای خلاقیت به خرج دادن خواهید داشت.

در حالت ایده آل، تلفنی با رم فیزیکی اضافی (مثلاً 6 گیگابایت، که 2 گیگابایت از رم های معمول بیشتره) میتونه از یک درایور دستگاه استفاده کنه که DMA (دسترسی مستقیم به حافظه) رو برای رابط کاربری فعال می کنه. این فرآیند در هنگام بوت شدن دستگاه مقداری رم برای صفحه ی home ، ورودی لمسی و هر چیز دیگه ای کنار میگذاره و باعث میشه تلفن شما خیلی سریع تر عمل کنه و از چیز هایی که خارج از رمِ DMA هستن تاثیر نپذیره. حالا آماده ی لمس سریع و اسکرول بی وقفه هستید؟ خب این فرآیندی بود که باعث میشد شما سریعا بین صفحات جابه جا بشید.

این به کرنل اجازه مییده بخشی از RAM رو تحت مدیریت بگیره ، اما این مدیریت به روشی متفاوت از پارامترهای memmap که برای تنظیمات minfree در هنگام ساخت کرنل تنظیم شده بودن، انجام میشه. نرم افزار و سیستم عامل هنوز هم میتونن ورودی و خروجی رو در رابط کاربری کنترل کنن ولی هیچ نرم افزاری نمیتونه اطلاعاتش رو به جای اطلاعاتِ موجود در این بخش از رم قرار بده.

حالا این ایده رو به “حالت بازی” یا یک حالتِ دسکتاپ یا هر روش خاص دیگه ای که می تونه با یک تلفن همراهِ اندرویدی انجام بشه گسترش بدید. همچنان رم کافی برای انجام کارهایِ معمولِ سیستم وجود داره، در حالی که رم اضافی برای اجرای یک بازی سه بعدی یا نرم افزاری سنگین استفاده میشه و نیازی نیست که سایر برنامه های موجود در پس زمینه رو حذف کرد ، یا در حالت دسکتاپ میتونید مطمئن باشید که سیستم از رم کافی برای عملکرد ِمناسب برخورداره.

خرید رم ارزان است و داشتن رم بیشتر در برگه مشخصات محصول عالی به نظر می رسد

شرکت های تولید کننده برای ارائه ی تلفن هایی با رم بیشتر هزینه ی خیلی بیشتری میگیرن اما این بیشتر به این دلیله که میخوان بودجه ی دستگاه های بعدی رو تامین کنن یا برای تهیه ی قطعات بعدی باید سرمایه جمع کنن، چرا که خود قطعات رمی که وارد دستگاه میشن زمانی که به صورت انبوه خریداری میشن از قیمت بسیار کمی برخوردارن. اما اینکه تلفن همراهِ شما از 6، 8 یا حتی 10 گیگابایت رم برخوردار باشه، تفاوت زیادی رو در برگه ی مشخصات دستگاه ایجاد خواهد کرد.

خب این موضوع خیلی جذابه مخصوصا برای عاشقان تکنولوژی، یعنی کسایی که خیلی وقته با این قطعات و اصطلاحات خو گرفتن. راستش زمانی که میبینم یه نرم افزار طوری بهینه شده که با حداقلِ سخت افزار کار کنه به وَجد میام چرا که این نوع طراحی یک نوع هنر محسوب میشه. البته در اون طرف قضیه زمانی که طراحی عالی در کنار رم اضافی قرار میگیره دیگه نمیتونم برای ارائه ی دستگاهِ مورد نظر صبر کنم. دیدن 8 گیگ رم در بخش مشخصات دستگاه واقعا لذت بخشه همانطور که دیدن ِصفحه نمایش با کیفیت نیز به همین اندازه من رو به وجد میاره.

شرکت های سازنده ی تلفن همراه به این موضوع به خوبی واقف هستن. اونا همچنین میدونن که قرار دادن رم بیشتر در تلفن به این معنیه که نیاز نیست نرم افزار رو بیش از حد بهینه کنن (بهینه کردن نرم افزار واقعا فرآیندی طولانی و زمان بره) و با همین نسخه از اندروید میتونن کارهای بیشتری انجام بدن. در هر صورت، برخی از ما فقط به دلیل مشخصات بالا دست به خرید تلفن همراه میزنیم.

این موضوع به خصوص در شرق آسیا صادقه. تلفن هایی با مشخصات بالا فروش بهتری در هند و چین تجربه میکنن (دو بازاری که بیشترین ظرفیت ِرشد رو در صنعت تکنولوژی خواهند داشت) چرا که مردم این کشور ها عاشق مشخصات قدرتمندن و همونطور که هر شرکت سازنده ای این موضوع رو میدونه، احترام به سلیقه ی مشتری حرف اول رو میزنه.

خب معنی تمام این حرف ها اینه که ….

خب با تمام این اوصاف، احتمالا حداقل برای امروز به رم بیش از 4 گیگابایت نیاز ندارید. اما هرچقدر که تلفن ها بیشتر پیشرفت کنن و کارهای بیشتری رو به دست بگیرن، این مقدار تغییر میکنه. به همین علته که Nexus One  با رم 1 گیگ ارائه شد در حالی که Pixel 2  از رم 4 گیگ برخوردار بود. اما درکِ پتانسیلِ 4 یا 6 گیگابایت رم ِاضافه برای ایجاد ایده های جدید بسیار مهمه. در نهایت اجازه ندید که RAM اضافی تنها معیار شما در خرید تلفن همراهِ باشه، اما خب اون رو هم زیادی دست کم نگیرید.

مقالاتی که پیشنهاد میکنیم مطالعه فرمایید

• روش های طولانی کردن عمر باتری لپ تاپ یا تبلت 

• نحوه صحیح شارژ کردن گوشی و افزایش طول عمر باطری

• نحوه انتقال اطلاعات از اندروید به آیفون